Aort Damar Patlaması Tedavisinde Zamanın Önemi
Aort damar patlaması büyük riskler içeren, ciddi bir sağlık sorunu olmaktadır. Bu hastalığın tedavisinde tek yol ameliyat olduğu olduğu gibi kaybedilen her saniye hayati önem taşır.
Aort Damar Patlaması
Kalp tarafından temizlenen kanı alarak tekrar vücutta bulunan organlara, dokulara ve hücrelere gerekli bulunan besin ihtiyaçlarını alabilmesi ve yükümlü oldukları fonksiyonları yerine getirebilmesi amacıyla getirebilmesi sağlamak amacıyla ileten arterin; dikkat edilmediği takdirde saatli bomba gibidir. Çok farklı etkenlerle ilişkili olarak genişleyen ve balonlaşan atardamarın gerçek anlamda saatli bombadan farkı bulunmamaktadır. Üstelik bu bomba patladığı takdirde, yaratacağı tahribata bağlı olarak; hayati pek çok organ zarar görebilmektedir. Ölümlerin büyük bir yüzdesini oluşturan aort damarının patlaması çok ciddi bir sağlık sorununu oluşturmaktadır.
Aort damarının kalpten ayrıldığı bölümde sahip olduğu çap üç santimetre civarında olmaktadır. Bu damar zaman içinde genişleyerek beş santimetreye ulaştığında balonlaşmaya başlar. Bu da paralelinde yırtılma veya patlama gibi riskleri beraberinde getirir. Acil bir şekilde ameliyata alınmasını gerektiren bu sağlık sorununda müdahale edilmeyen her dakika hayati anlamda büyük önem taşımaktadır. Nadir olarak rastlanılsa da aort damarında oluşan genişleme beş santimetreyi bulmasa bile, damarda sızıntı, kanama ve çatlak olması durumunda zaman kaybetmeden ameliyata alınması şart olabilmektedir.
Belirtileri
Aort damarında ortaya çıkan genişlemeye bağlı olarak meydana gelen balonlaşma arterdeki patlamasının önemli etken olmaktadır. Erkeklerde kadınlara oranla daha sık rastlanılan bu sağlık sorunu; önüne geçilebilsin veya zamanında müdahale edilebilsin diye pek çok belirti vermektedir. Bu sağlık sorununda en önemli ve yok sayılamayacak belirti daha damar genişlemeye, balonlaşmaya başladığında başlamaktadır. Patlamak üzere olan bölgede şiddetli bir ağrı ve dayanılmaz bir acı ortaya çıkar. Organlar adeta parçalanıyormuş gibi bir hisse kapılır hasta. Damar balonlaşmaya başladıkça aort duvarları da zayıflar.
Aort damarının patlamasından ortaya çıkan belirti iki aşamalıdır. İlk aşamada ağrılar ikinci aşamada ise organların fonksiyonlarının kayıp edilmesidir. Aort damar patlaması belirtileri kısaca şu şekilde sıralanır:
- Aort damarındaki patlama hangi bölgedeyse o bölgenin kapsamında bulunan alanda korkunç adeta parçalanıyormuş gibi bir acı hissi
- Geçmeyen ve yayılan bu acı sorun yaşanan aort damarının etkilediği organlarda fonksiyon kanamalarına neden olmaktadır. Körlük, kısmı felç buna örnek verilebilir.
- Konuşma bozukluğu
- Sırtta, göğüslerde, boyunda, bacaklarda, kollarda, başta, çenede hatta dişlerde oluşan korkunç ağrılar
- Ölüm korkusu
- Mide bulantısı ve buna bağlı oluşan kusma
- Yorgunluk
- Beyin kanaması
- Kalp krizi
- Şuur kaybı
- Beyin kanaması
- Felç
- Ölüm
Nedenleri
Aort damarının patlamasının pek çok nedeni bulunmaktadır. Bilhassa ilerleyen yaş; alkol ve sigara kullanımı, doku ve organların ihtiyaçları olan besinleri tam olarak alamaması, sağlıksız beslenme, yüksek tansiyonu olan hastaların oluşturduğu risk faktörleri önlenebilen arter patlamalarının sebepleri arasında yer almaktadır. Atardamar patlamasının nedenlerini şu şekilde sıralamak mümkün olmaktadır.

Aort Damar Patlaması
- Hastaların alkol ya da sigara kullanımı dolayısıyla damarların maruz kaldığı tahribat
- İlerleyen yaşla ilgili aort damarının esnekliğinde ortaya çıkan kayıplar
- Yüksek tansiyon hastalıkları
- Ağır bir yğk kaldırma nedeniyle damara uygulana ani baskı
- Kalp hastalıkları
- Daha önce damar hastalığı yaşanmış olması
- Hastanın geçmişinde daha önce damar ameliyatı var olması
- Düzensiz beslenme alışkanlıkları; yağlı yiyecekler, hazır gıdalar, karbonhidrat ve suni şekerli maddelerin tüketim ağırlıkları; vücudun ihtiyacı olan mineralleri, kalsiyumu ve vitaminleri alamaması
- Ailesinde damar hastalıklarına bağlı sorunların daha önce yaşanmış olması
- Trafik kazaları
- Ani gelişen travmalar
- Hareket uzak pasif bir hayat sürülmesi
- Uyuşturucu kullanımı
- Psikolojik sorunlar ve stresli bir hayat
Tedavisi
Aort damarı patlamasında; hastalığın teşhisinin doğru yapılıp acil olarak müdahaleye geçilmesi çoğu zaman hayat kurtarmaktadır. Hasta böyle bir durum yaşandığında zamanla yarışmaktadır. Kaybedilen her saniye hastayı sonu ölümle bitebilecek bir yolda ilerletir.
Aort damarının patlamasında artık ilaç tedavisi işe yaramamaktadır. Bu hastalığın tedavisinde tek müdahale şekli yapılacak olan ameliyatlardır. Aort damarı patlaması ameliyatlarında iki yöntem uygulanır. Eğer hastaya stent takıldıysa bu stent her on senede bir değişmek zorundadır. Bu süre doktor uygun gördüğünde daha da kısa olabilmektedir. Bu yöntemlerden biri klasik yöntemle karnın açılarak patlayan damarın ve ilgili aort kapaklarının değiştirilmesidir. İkinci yol ise kasıktan girilerek ilgili olan damarın değiştirilmeden onarılarak altına stent takılmasıdır.
Eğer hasta ameliyatı başarılı bir şekilde atlatmışsa; tedavi ilaçla bir müddet devam edecektir. Hastanın hem kendi hayatını sağlıklı bir şekle getirmesi hem de doktor tarafından verilen ilaç tedavisini aksatmadan uygulaması gerekmektedir.
Hasta sigarayı bırakmalı, sağlıklı beslenmeli, stresten uzak durmalıdır. Hayatına hafif egzersizler katması tedavide olumlu sonuçlar verecektir. Bunun yanında bitki kürleri damar sağlığı konusunda güçlendirici ve tedavi edici özelliklere sahip olmaktadır.