Pulmoner Arter Basıncı ve Hastalıkları

Pulmoner arter nedir, anatomisi nasıldır, ne tür görevler yapar, pulmoner arter basıncı nedir, nasıl ölçülür, pulmoner arterde meydana gelen hastalıklar nelerdir.

Pulmoner Arter

Pulmoner arter kalbin pompaladığı kanı akciğerlere götüren damar sistemidir. Dallanarak kan dolaşımını sağlar, her dallanmada çapı azalır. Atardamar olmasına rağmen taşıdığı kanın basıncı diğer arterlere göre daha düşük olduğu için damar çeperi diğer arterlere göre daha ince bir yapıdadır. Üç tabakadan oluşur. Bunlar:

• Tunika İntima (iç kısım)
• Tunika Media (orta kısım)
• Tunika adventisya (dış kısım) olarak adlandırılmışlardır.

Pulmoner sistemi oluşturan pulmoner arter akciğer tarafından kullanılan kanın temizlenerek tekrar kalbe gelerek kalbin sağ ventrikülü tarafından kendisine pompalanan kanı akciğer dokularına ulaştırmak üzere akciğer alveollerinin etrafındaki kılcal damarlara taşır. Pulmoner arterle beraber ilerleyen pulmoner venler de akciğer kullandığı kanı temizlenmek üzere kalbe taşırlar. Kılcal damarlar arterden aldığı kanı dokulara ulaştırdığı gibi aynı şekilde kullanılan kanı da venlere taşırlar. Tüm bu pulmoner arterler, pulmoner venler ve kılcal damarlardan oluşan sisteme pulmoner dolaşım sistemi denir.

Pulmoner sistem düşük basınçlı bir kan dolaşımına sahiptir. Normal şartlar altında merkezi sinir sistemi tarafından yönetilen kan basıncı bu damar sisteminde yeni damar yolları ve kılcal damarlar oluşturularak kontrol altına alınır. Bu arterin duvarları ince olduğu için kan basıncına karşı elastikiyeti yüksektir ve kolaylıkla genişleyebilir. Meydana gelen bu genişleme herhangi bir probleme neden olmaz.

Pulmoner Arter Basıncı

Üç türlü pulmoner arter basıncı vardır. Damar içerisinden geçen kanın oluşturduğu basınç zamanla çeşitli sebeplerden dolayı artabilir. Çoğunlukla damarda meydana gelen daralma neticesi oluşan pulmoner arter basıncı artar.  Ölçümü yapılan basınç türleri ve normal aralık değerleri şu şekildedir:

• Sistolik Pulmoner Arter Basıncı      22-30 mmHg
• Diastolik Pulmoner Arter Basıncı    9-22   mmHg
• Ortalama Pulmoner Arter Basıncı   15-18 mmHg

Normal şartlar altında pulmoner arter basınca karşı ince duvarlı olduğu için genişleme özelliğine sahiptir. Bu nedenle basınç kolaylıkla yükselmez. Fakat bazı rahatsızlıklar sonucu kan basıncında artış meydana gelebilir. Basınç türleri arasında wedge basıncı denen basıncın ölçümü hastalıkların tespitinde önemli bir faktördür. Pulmoner artere bağlı kılcal damar uçlarındaki basınç olan wedge basınçtır.

Pulmoner basıncın artışındaki etkenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Kalbin sol ventrikülü sebepli
• Akciğer hastalıkları sebepli
• Emboli sebepli

Sol ventrikülün bazı sebeplerle kanı pompalamakiçin daha fazla çalışması ve daha güçlü pompalaması sonucu pulmoner arterde basınç artışı meydana gelebilir. Akciğer sebepli hastalıkların başında KOAH hastalığı gelmektedir. Üçte iki gibi bir oranla bu hastalık basıncın artmasına neden olmaktadır. Emboli sebepli basınç artışı ise normal şartlarda dağılan embolinin dağılmayarak kan akışını zayıflatması sonucu meydana gelir.

Pulmoner sistem akciğerlere kan taşımakla görevlidir

Pulmoner Arter Hastalıkları

Pulmoner arterde genel olarak arterlerde meydana gelen hastalıklar haricinde sadece bu damar özgü hastalıklar da görülebilmektedir.

• Pulmoner Arter Hipertansiyon: Belirtileri çoğunlukla kendisini göstermediği için teşhisi zor olan ve alttan alta ilerleyen bir hastalıktır. Tedavi edilmezse hayat kaybına yol açan, yavaş yavaş ilerleyen ve genellikle genç kadınlarda meydana gelen bir rahatsızlıktır. Ortalama pulmoner arterdeki basıncın artmasıyla teşhis edilebilir. Neden meydana geldiği ile ilgili bir kesinlik yoktur.

• Pulmoner Arter Dilatasyon: Pulmoner arterde meydana gelen ve kan akışını etkileyen herhangi bir hastlalık sonucu akciğerlere yeterli kanı sağlamak üzere pulmoner sisteme kanı pompalayan kalbin sağ ventrikülü daha fazla kan pompalamak üzere daha çok kasılmaya ve daha güçlü bir şekilde kan pompalamaya başlar. Sürekli olarak bu şekilde çalışan sağ ventrikülde bir süre sonra dilatasyon meydana gelir.
• Pulmoner Stenoz: Sağ ventrikül ve pulmoner arter arasında meydana gelen damar darlıklardır. Çoğunlukla herhangi bir belirti göstermezler. Belirtileri arasında egzersize karşı dayanıksılık ve çabuk yorulma sayılabilir. Bu belirtiler çoğunlukla orta ve ağır stenozlarda görülmektedir. Bunların haricinde bir de hafif stenoz mevcuttur. Ağır stenozların bazıları nadiren de olsa kalp yetersizliğine neden olabilirler.

Kullanıcı Yorumları ve Oyları (Sizin oyunuz ilk olsun)

Loading...