Radial Arter – Özellikleri, Kan Gazı ve Nabız Alma

Radial arter ön koldave aynı zamanda elde yer almaktadır. Cilde yakınlığı, kanamanın kolay durması ve kolay palpe edilmesine bağlı olarak damar yolu girişlerinde tercih nedeni olmaktadır

Radial Arter

Yirmincin yüzyılın başından itibaren cerrahi sistemlerde önemli yer alan radial arter pek çok özellikleri ile damar yolu girişlerinde tercih nedeni olmaktadır. Bu özellikler arasında en önemlileri:

  • Anatomik damar yapısı;
  • Cilt yüzeyine olan yakınlığı
  • Kolay ulaşılması
  • Sorun oranının diğer arterlere göre daha az olması
  • Kanülasyonun basit olması

Genel olarak ulnar damarları el üzerinden takviye tetkiklerde daha kolay ve rahat görünse de derinde olması ve aynı zamanda kıvrımlı bir yapıya sahip olmasına bağlı olarak kanülasyonu zorlaştırmaktadır. Radial arterler cilde yakınlığı ve rahat kanülasyon özellikleri sayesinde ilk tercih nedeni olmaktadır.

Radial arter damarları bilhassa arter kan gazı alımlarında en çok tercih edilen damar olmaktadır. Radial arterlerin en önemli özelliklerinden biri; deriye yakın olan bu damarların el ve parmak ile kolaylıkla hissedilebilir olmasıdır. Bu arterlerden kan alımı oldukça kolay olmaktadır. Nadir de olsa kan alımı sırasında oluşabilen kanama üzerine bastırılarak durdurulabilir.

Gerek radial gerekse ulnar arterler elin ve ön kolun beslenmesinde aktif rol oynarlar.  Radial damarlar anatomik yapı olarak; bir arada oldukları kubital fossada, tendon, biceps, medalinde ve brakial damarlardan ayrılarak, radius stiloid adı verilen el üzerinde bulunan çıkıntıya doğru yol alır.

Ulnar damarları radial damarlarına göre beslenme konusunda daha etkili ve daha geniştir. Buna rağmen radial damar bu açıklıklarını tol ere ederek öne geçmiştir. Radial arterler el ve ön kolun dolaşımında yüzde otuz beş etkenlik oluşturur. Görünüş olarak brakial damarların sonu gibi görünmekte olan bu arter bileklerde bulunan ekleme doğru devam eder. Bileklerde bulunan eklemler cilde yakın olduğundan dolayı oldukça kolay palpe edilir. Ön kol kan gazı ölçümleri için tercih edilen bu damar sefalık ven damarına yakın olmasının avantajlarından da yararlanmaktadır.  

Anatomik Yapısı

El bileği civarında iki tane damar birbirine paralel olarak konumlanmıştır. Bu atardamarlardan biride radial damarlar olmaktadır. Radial damarlar yapı itibariyle diğer damardan daha ince ve narin görünümde olmaktadır.  İki veya üç milimetre çapında olan bu damarlar cilt yüzeyine de çok yakın konumlanmıştır.  Radial damarın yakın çevresinde ne toplardamar ne de sinir bulunmaktadır. Bu yüzden bu damarlar diğerine oranla daha fazla tercih edilmektedir.

Ön kolda ve elde üç ana damar bulunmaktadır. Bunlar:

  • Ulnar damarları
  • Median Damarları
  • Radial damarlarıdır.

Arterler; kanı kalpten alır ve vücutta bulunan organlara, hücrelere ve dokulara iletirler. Aynı zamanda bu organlarda bulunan kirli kanı da geri getirerek kalbe taşırlar. Vücutta bulunan atardamarlara arter adı verilirken, toplardamarlara da ven adi verilmektedir. Vücuttaki bölümlerine, görevlerine göre çeşitli isimler alan bu damarlardan iki tanesi ön kolda bulunmaktadır. Ön kolda bulunan bu damarlara ulnar arter ve radial arter adı verilmiştir.

Parmaklarda ve avuçta bulunan radial ve ulnar damarları birleşerek sonra dallara ayrılır yönettikleri bölümlerde kanın dolaşmasını sağlar. Ön kolla bilek arasında yüzeysel seyredilen radial damarları aynı zamanda nabız almaya da müsait olmaktadır.  

Nabız Alma

Kalp atımlarının çevresel organlar aracılığı ile hissedilmesidir. Herhangi bir teknolojik ürün kullanmadan vücuttaki bası noktalarından nabız ölçmek mümkün olmaktadır. En yaygın nabız alma tekniği radial arter üzerinden alınan ölçümlerdir. Sağlıklı bir insanda nabız dakikada atmış ile seksen arasında bulunmaktadır. Nabız alınacak eğer çocuksa bu sayı yaş gurubuyla orantılı olarak seksen ile yüz yirmi arasında bulunmaktadır.  Nabız alımı; el bileğinde radial arter damar üzerine iki parmak bastırılarak kalp atımlarını hissetmek suretiyle alınmaktadır.

Kan Gazı

Kan gazı analizleri için en uygun damarlardan biri radial arterler olmaktadır. Bunun yanında kan alımını yapacak olan sağlık görevlisinin tecrübesi doğrultusunda kan brakial veya femoral damardan da alınabilmektedir.  Fakat gerek cilde yakınlığı, gerek oluşan kanamanın kolay durdurulabilmesi gerek de kolay pulpe edilmesine bağlı olarak en yaygın tercih edilen radial damarı olmaktadır.  Kan gazı alımı sırasında gerekli olan malzemeler;

Radial Damar Kan Gazı Alma

  • Temizleme ve steril etmek için iyot veya alkol
  • 2 ml ince uçlu enjektör
  • 23 g iğne olan; kan gazı için ayrı bir enjektör
  • Pamuk
  • Tahlil edilmesi eğer beş dakikalık bir zaman sürecinin üzerindeyse buz

Radial damardan kan gazı alımı sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta kan alındıktan sonra en fazla beş dakika içinde tahlillerin yapılmasıdır. Tahlilin yapılma süresi beş dakikayı geçecekse, o zaman alınan kan buzlu veya soğuk bir ortamda muhafaza edilmelidir.



Kullanıcı Yorumları ve Oyları 1 yıldız2 yıldız3 yıldız4 yıldız5 yıldız (Sizin oyunuz ilk olsun)
Loading...

© 2017-2024 – Kan damarları ve Hastalıkları

Bu sitedeki tüm makaleler tamamen bilgilendirme amaçlıdır! Anlatılan tedavi yöntemleri, ilaç isimleri ve beslenme önerileri doktor ve diyetisyen kontrolü olmadan uygulanmamalıdır. İletişim ve Reklam Formu