Santral Venöz Kateter Nedir, Bakımı Nasıl Yapılır, Teknik Şartnamesi

Santral Venöz Kateterin tanımı, nerelerde kullanıldıkları, çeşitleri, bakımlarının nasıl yapıldığı ve teknik şartnamesinin ne olduğu hakkında makale.

Santral venöz kateter

Santral venöz kateter, kalbe doğrudan giden bir vene kateterin yerleştirilerek venöz yol açılması için uygulanan bir metottur. Bir diğer kullanım alanı da yoğun bakım bölümlerinde, ameliyathanelerde ve acil servislerde monitörizasyon işlemi için kullanılmasıdır.

Santral Venöz Kateter

Özellikle uzun süreli tedavi gerektiren hastalıklarda hasta üzerinde çok fazla işlem yapılmaması için sıklıkla tercih edilmektedir. Aynı zamanda acil servisler herhangi bir sebeple hastanın damar yolu bulunamadığı ve acil olarak müdahale edilmesi gerektiği durumlarda da santral venöz kateter uygulaması yapılmaktadır.

Bu uygulamanın avantajlarından birisi de santral venöz basınç ölçümü denilen uygulamaya izin vermesidir. Sağ atriyum ve torakstamevcut olan venlerin basıncı olan ve yoğun bakımda veya serviste yatan hastaların daha yakından izlenmesi gerektiği hallerde en sık başvurulan hemodinamik ölçüm ve izlem yöntemlerinden birisidir.

Kalbin sağ tarafının fonksiyonları hakkında bilgi verir ve aynı zamanda hem medikal hem de cerrahi hastalar için rehber olarak kullanılmak üzere volüm replasmanında kan hacmi hakkında bilgilenme sağlar.

Kateterlerin Türleri

Santral venöz kateter işleminde venlere çeşitli özelliklerde kateter yerleştirilmesi yapılmaktadır. Bu kateterler boyutlarına, kullanım yerlerine, uç şekillerine ve kalış sürelerine göre göre çeşitli türlerde sınıflandırılmaktadırlar. Yerleştirilme türlerine göre kateterler şu şekilde sınıflandırılır:

1. Tünelsiz kateterler
2. Tünelli kateterler
3. Port kateterler

Kateterler boyutlarına göre ise:

1. 2 – 16 F
2. 5-100 cm

arasında sınıflandırılmaktadırlar. Uç şekillerine göre kateterler:

1. Açık
2. Valvli

olarak gruplandırılmışlardır. Kalış sürelerine göre ise üç gruba ayrılmışlardır:

1. Femoral
2. Geçici
3. Kalıcı

Santral venöz kateterler günümüzde birçok tıp alanında kullanılmakla birlikte yoğun olarak kullanıldıkları alanlar:

• Sıvı replasmanı
• Kan transfüzyonu
• Parenteral beslenme
• İlaç uygulanması

olarak sıralanabilir.

Kateterlerin takılması dikkat ve özen gerektiren bir işlemdir. Bu uygulamanın yapılabileceği venleri şöyle sıralayabiliriz:

1. İnternal juguler ven
2. Femoral ven
3. Subklaviyan ven
4. Kol venleri
5. Eksternal juguler ven
6. Nadiren kullanılan: portal ven, inferior vena kava, hepatik venler, internal mammarian venler, skalp venleri, pudendal ven, gonadal venler, inferior epigastrik ven, interkostal venler ve azigos ven

Santral venöz kateter bakımı

Kateter kullanımı oldukça kullanışlı ve pratik olmasının yanında beraberinde bir takım komplikasyonlar da getirebilmektedir. özellikle uzun süreli kullanım doğrultusunda kateter bakımına gerekli özenin gösterilmesi oldukça önemlidir.

İlk olarak kateter girişini yapan kişinin mutlaka elini dezenfekte etmesi ve steril önlük ve eldiven giymesi şarttır. Giriş yapıldıktan sonra gerekli pansuman da aynı şekilde yapılmalı, gerekmedikçe pansuman haftada bir değiştirilmelidir.

Kateterin etrafındaki deri temizlenirken dıştan içeriye doğru değil, kateter girişinden dışarıya doğru dairesel bir şekilde temizleme yapılmalıdır. Kan alım işlemleri kateterin enfeksiyon kapmasının en büyük nedenlerinden biri olduğu için gerekmedikçe kan alınmamalı, kan alımı da sık sık değil, bir seferde yeterli miktarda alınarak gerçekleştirimelidir. Kullanılmayan kateterler haftada bir kez, her tedavi ve kan alımından sonra ise her seferinde mutlaka temizlenmelidir.

 Santral venöz kateter teknik şartnamesi

Her sağlık kuruluşunun kendi ihtiyacına göre belirlediği teknik şartnameler mevcuttur. Yukarıda da belirttiğimiz gibi birçok farklı kullanım amacı ve şekline göre birbirinden farklı türde santral venöz katater uygulaması olduğu için alınacak olan malzemelere göre teknik şartnameler değişmektedir.

Genel olarak teknik şartnamelerde aranan özelliklerden bahsedecek olursak; genel olarak kullanılan malzemenin eski teknoloji değil yeni üretim olması en başta gelen teknik şartlardan birisidir. Paket ve seri halinde olmaları, malzemelerin steril paketler halinde teslim edilmesi de diğer bir aranan özelliktir.

Kateterin uygulanmış hali

Kaynaklar

• http://www.thd.org.tr/thdData/userfiles/file/KATATER__KURS_04.pdf
  
• http://tip.fusabil.org/text.php3?id=649
  
• http://dergipark.gov.tr/download/article-file/295386
  
• http://www.tpog.org.tr/uploads/19_Sunum/09.00%20-%2010.30%201-Nurseven%20Karaman.pdf
  
• https://www.nephrocare.com.tr/hastalar/hizmetler/yardimci-oeneriler/santral-venoez-kateter-bakimi.html
  
• http://www.tyih.gov.tr/Eklenti/2331,teknik-sartname.pdf?0
  
• http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tekniksart/siyamiersek/anestezi.pdf
  
• http://ihsis.gazi.edu.tr/ihale/ihaleftp/sartname_5602_3.pdf
  
• http://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_4307/18-29.pdf
  
• http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tez/pdf/anestezi_reanimasyon/dr_senay_goksu_tomruk.pdf

Kullanıcı Yorumları ve Oyları (Sizin oyunuz ilk olsun)

Loading...