Temporal Arter Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Alında şakaklara yakın bir konumda bulunan temporal arter adı alan atardamarlar; beyin ve beyinde bulunan organlara ihtiyaçları olan kan, oksijen ve gerekli besinleri taşımakla yükümlüdür.
Temporal Arter Doppler
Genel olarak elli yaşından sonra oldukça nadir rastlanılan bir hastalık olan temporal arterit; atardamarlarda oluşan iltihaplanmalardır. Günümüzde daha çok kadınlarda görülen bu hastalığa her yüz kişinden birinde rastlanılmaktadır. Dolayısıyla temporal arter doopler çok nadir uygulanan bir bir ultrason sistemi olmaktadır.
Temporel arterit hastalığının tam olarak teşhisinin yapılabilmesi için; hastanın şikayetleri, bulguları incelenir. Tam olarak hastalığı teşhis edebilmek için biyopsi yapmak en doğru karar olacaktır. Fakat yapılacak biyopsinin hangi bölgede ve hangi damar üzerinde yapılacağı önemli bir ayrıntıdır. Beyinde bulunan atardamarın iltihaplanması sorunu ile karşı karşıya kalan hastalar için kesin tanı konulabilmesi amacıyla hastaya doppler uygulaması yapılır.
Temporal arter doppler; damarlarında iltihap olabileceği konusunda şüphe duyulan hastalara uygulanan bir ultrason tetkikidir. Bu tetkik sayesinde Beyinde bulunan atardamarın iltihaplanması teşhisi konulması için hastanın başında bulunan atardamarlarda duvarların kalınlıkları kontrol edilir. Damarlardaki iltihaplanmayla ilgili bulgular kontrol edilir.
Temporal arter doppler araştırması her yerde uygulanamamaktadır. Bu tetkik radyoloji konusunda uzman olan kişiler tarafından yapılır. Aynı zamanda tahlili yapan ve inceleyen radyoloji uzmanı bu hastalık konusunda yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmalıdır. Yaklaşık on dakika süren bu ultrason tetkiki genel olarak renkli çekilmektedir.
Nerede
Beyne ve baş bölgesinde bulunan doku, hücre ve organlara ihtiyacı olan kanı, besinleri, oksijeni iletmeye yarayan atardamarlar temporal arter olarak adlandırılır. Tam olarak başta alın yakınlarında şakak bölgesinde yer alan bu damarlar aynı zamanda beyin ve beyinde bulunan doku ve hücrelerin beslenmesinde en büyük kaynak olmaktadır.
Temporal arterler baş bölgesinde, şakağa yakın bölgede yer almaktadır. Bu atardamar aynı zamanda şakak damarı olarak da adlandırılmaktadır.
Temporal arterlerde bazı durumlarda; nadir de olsa çeşitli hastalıklar ve sağlık sorunları görülebilmektedir. Bu konuda en büyük risk faktörü; şakak damarlarında oluşan iltihaplanmalar dır. Şakak atardamarı diye adlandırılan bu arterde bulunan iltihaplanmalar ciddi sağlık sorunlarını da beraberinde getirmektedir.
Temporal Arterit
Şakak damarında bulunan temporal arter diye adlandırılan atardamarda oluşan iltihaplar nedeniyle oluşan hastalıklara temporal arterit adı verilmektedir. Damarlarda oluşan bu hastalık sebebiyle beyin ihtiyacı olan kanı, oksijeni ve diğer maddeleri yeterli düzeyde ve gereken zamanda alamamaktadır. Beyne giden kanın azalmasına bağlı olarak hastada bir takım semptomlar ortaya çıkar. Yüzde sarkma, kısmı felç, gözlerde geçici körlük, bulanık görme, çift görme gibi sıkıntılar bu hastalığın belirtileri arasında yer almaktadır. Toplumda her yüz kişiden birinde çok nadir olarak rastlanılan damarlardaki iltihap, bilhassa kadınlarda rastlanılan bir sağlık sorunu olmaktadır. Şakak damarında oluşan bu iltihabın ana nedenleri arasında kişinin bağışıklık sisteminin zayıflaması, yeterli oranda beslenememesi ve hareketten uzak bir yaşam sürmesi gelmektedir. Bazı durumlarda yaşanılan ani şok ve travmalar bu hastalığa zemin oluşturabilmektedir.
Beyinde bulunan atardamarın iltihaplanması belirtileri hakkında şu şekilde bilgi verebiliriz:
- Başta yer alan ciltte ve deride aşırı hassasiyet oluşması
- Başın bir tarafında bölgesel ağrıların oluşması
- Gözlerde oluşan sorunlar ( görme bozuklukları, çift görme, bulanık görme, görememe gibi)
- Yoğun bir terleme
- Tek gözde oluşabilen kalıcı körlük
- Sürekli olarak yorgun ve halsiz hissetme
- Ruhsal bozukluklar; psikolojik dengesizlikler
- Yemek yeme isteğinin azalması, iştahsızlık
- Kilo kaybı
- Ağızda oluşan yaralar
- Kulaklarda yaşanan sorunlar ( ağrılar ve geçici sağırlık, rahat duyamama)
- Yüz bölgesinde oluşan sorunlar ( Ağrı, yüzün bir kısmının sarkması)
- Çenede oluşan kasılmalar ve geçici olan ağrılar
- Ateşin yükselmesi
Hastaya beyinde bulunan atardamarın iltihaplanması teşhisi konulabilmesi için bu belirtilerin tek başına oluşması yeterli değildir. Kesin tanı ve teşhisin konulabilmesi için doktorlar ve uzmanlar tarafından hastaya bir takım kan testleri ve tahliller uygulanır. Beyinde bulunan atardamarın iltihaplanması tanısının kesin konulabilmesi için hastadan istenilen testlerden bazıları:
- Hematokrit tahlili
- Eritrosit sedirmantasyon tahlili
- Hemoglobin tahlili
- C-reaktif protein tahlili
- Biyopsi
- Doppler ultrason uygulaması
Temporal arterit hastalıklarının tedavisinde hastaya D vitamini ve kalsiyum ağırlıklı bir tedavi programı uygulanır.
Exergen Temporal Arter Tarayıcı
Temporal arterit hastalıklarında; hastada belli aralıklarla aniden çıkan ve sürekli baş gösteren ateş yükselmesi oluşmaktadır. Hastalığın tedavisi sırasında sadece kalsiyum ve D vitamini takviyesi hastada yeterli olmamaktadır. Yüksek ateşin hasta sağlığı açısından bir çok tehlikeleri bulunacağından hastanın ateşinin de kontrol altında tutulması önemli bir ayrıntıdır. Exergen Temporal Arter Tarayıcı kullanımı oldukça kolaydır. Hastanın alnında hafif ve yumuşak bir şekilde gezdirmek arter taramasında ve ateş ölçümünde yeterli olacaktır. Bir saniyede yaklaşık olarak bin ölçü yapan bu alet; hastanın bir saniyede en yüksek olan ateş derecesini saptamaktadır.
Exergen Temporal Arter tarayıcının en önemli özelliklerinden biri de alın bölgesinde ateş ve damar taramasını aynı anda yapabilmesidir. Exergen Temporal Arter ateşi sadece damar üzerinden alır.