Venöz Yetmezliği Hastalığının Semptomları ve Riskleri
Venöz yetmezliği ile beraber kapakçıklarda sorun olduğu kanısına varmak mümkündür. Genellikle perforan ven yetmezliğinin tetiklediği bir vaka olabilir.
Venöz yetersizliği teşhis edildiğinde birçok önemli sorunun önüne geçebilecek bir tedavi uygulanabilir. Ciddi rahatsızlıklara sebebiyet verecek venöz yetmezlik evresinden önce belirtileri ile ortaya çıkabilir.
İçindekiler
Venöz Yetersizliği ve Anlamı
Venöz yetersizlik ile beraber toplardamarların kirli kanı alarak kalbe kadar ulaştırması mümkün olmamaya başlar. Burada birçok farklı etkenden söz edilebilir. Yani nedenleri kişiden kişiye veya metabolizmaya bağlı olarak bile değişebilir. Ancak net olan bir takım bilgileri tetkik yapmadan söylemek mümkün.
Ven yapıları incelendiğinde venöz yetmezliği için karşımıza üç grup damar çıkıyor. Tümünün görevi kullanılmış olan kirli kanı alarak ciğere taşımak ve ardından kalbe aktarmak. Bunun için ayak uçlarımızdan başlayan ve kasıklarımıza uzanan bir damar ağı mevcut. Damar türleri ise şu şekilde sıralanıyor.
Yüzeyel Venöz
Yüzeyel venöz olarak adlandırılan damarın cilde en yakın toplardamar olduğunu söyleyebiliriz. Cildin hemen atlındaki katmanda yer alan yüzeyel toplardamar bir noktada derin ven ile bağlıdır. Fakat yer yer aralarındaki bağlantı perforan venöz ile sürekli sağlanmaktadır.
Derin Venöz
Derin venöz ise bacağın tam orta kısmında yer alan ana arter olarak düşünülebilir. Toplardamarlar arasındaki en büyük ve en önemli yollar arasındadır. Konum olarak cilt ve cilde yakın kısımda yer alan yüzeyel ven ile arasında adale vardır. Bacağın ön ve arka yüzünde de bulunan adalelerin ortasında yer alır.
Perforan Ven
Perforan ven bir nevi kılcal damarlar gibi ara bir form olarak düşünülebilir. Derin ven ile yüzeyel ven arasındaki bağlantıyı sağlayan ufak damar türüdür. Fakat kılcal damarlara nazaran büyüktür.
Venöz yetmezlik görüldüğü bölge ve sorunun kaynağına bağlı olarak derin ven veya yüzeyel venöz yetmezliği olarak saptanabilir. Ven trombozu görüldüğünde ise en sık karşılaşılan vaka perforan ven yetersizliği olur.
Venöz Yetersizlik Belirtileri
Venöz yetersizlik belirti açısından kendisini ortaya koymaz. Hatta birçok kez yetersizliği ile ilgili şikâyetlerimiz vasıtasıyla doktora gitmeyiz. Gerçekten dayanılmaz boyutlara ulaşabilecek acılar çekebilir, şişme veya renk değişimleri gözlemleyebilirsiniz. Bacağınızı yukarıya kaldırdığınızda geçen, dönemsel olarak ortaya çıkan bu reaksiyonlar sizi endişelendirmeyebilir.
Fakat venöz yetersizlik için gereken sebebi çoğunlukla perforan ven verir. Çünkü kapakçık yapılar burada yer alır ve olası bir gevşeklik ile toplardamarlar tam randıman ile kirli kanı taşıyamayabilirler.
Bunun sebebini daha net algılayabilmek için toplardamarların çalışma prensibini bilmek zorundayız. Toplardamarlar arasında derin ven vücudun derinliklerinde konumlanmıştır. Damarda kirli kanın taşınma aşamasını ele aldığımızda ortalama %80-90 civarında bir kan miktarı dolaşır. Yani tüm yükü taşıyan ana arterin kendisi olduğu bilgisini teyit edebiliriz. Yüzeyel ven ise arda kalan kirli kanı taşımakla yükümlüdür.
- Derin Ven İle Taşınan Kirli Kan Oranı: %80-90
- Yüzeyel Ven İle Taşınan Kirli Kan Oranı: %10-20
Sürekli olarak uç noktalardan kirli kanı toplayan yüzeyel venler kanı derin vene aktarırlar. Perforan ven ise sahip olduğu kapakçıklarla yüzeyel toplardamardan geçişe izin verse de derin toplardamardan yüzeyele geçiş için izin vermemektedir.
Yalnızca kapakçık sorunları buna istisna oluşturabilir. Eğer perforan ven yetersizliği ile kapakçıkların sızıntıya yol açtığı saptanıyorsa derin ven üzerindeki toplardamarın yerçekimi etkisiyle hem aşağıya hem de perforan ven aracılığıyla yüzeyel vene ulaşması mümkün olur.
Bazen varis veya benzeri damar çıkıntıları ortaya çıkarak belirtileri ile gözlemlenebilir. Ancak çoğunlukla bu durum rastlantısal olarak görüntüleme birimleriyle tetkik edilene kadar saptanamayabilir.
Venöz Yetersizliği Riskleri
Venöz yetersizlik riskleri açısından dolaşımı bozabilecek bir takım unsurlar doğurabilir. Çünkü toplardamarların işleyişi yüzeyel venlerin kirli kanı perforan aracılığıyla derin vene aktarması, derin venin ise kasık bölgesi üzerinden kalbe kadar ulaştırması üzerine kuruludur. Olası bir yetersizlik durumunun kaynağı kapakçıklar veya tıkanıklık olduğunda ise hem geri dönmesi gereken miktar gönderilemez hem de sürekli olarak bacaklarda kirli kan birikir.
Bacaklarda birikmesinin sebebi yerçekimidir ve aşağıya doğru serbest bir biçimde biriken kanlar sebebiyle şişmeler oluşur. Varis ile ölçümlenemeyecek boyutta bacak şişmeleri gözlemlenebilir. Venöz yetersizlik risk faktörü açısından venöz ülser veya tromboz gibi rahatsızlıkları bizlere miras bırakabilir.
Eğer ailenizde ven yetmezliği öyküsü varsa veya kronik venöz yetmezliği teşhisi konulduysa riskler daha belirgindir. Kronik rahatsızlıklarda perforan ven rahatsızlıkları ve kapakçıklarda soruna rastlanma olasılığı %50’den daha fazladır.